Özel okullarda indirim var

Çoğu Mart ayında başlıyor. Belli ki ekonomik krizi de dikkate alarak, bir an önce yeni yılın fotoğrafını oluşturmak ve önlerini görmek istiyorlar.
Bu arada, bazı idareciler "indirim" taleplerinden bir hayli şikayetçi. Ekonomik krizi bahane ederek okullara indirim başvurusunda bulunanların sayısının arttığı söyleniyor.

***
Bilindiği gibi özel okulların yasayla belirlenen yüzde 2 burs verme zorunluluğu vardır. Toplam yüz öğrencisi olan okul, kriterlere uyan iki öğrenciye yüzde 100 burs vermek zorundadır.
Kriter nedir? Ailenin geliri aylık 2 bin 500 TL'nin altında olmalıdır. Bu yoksul öğrenciler, okulun diğer masraflarını (yemek, servis, kıyafet, gezi vb.) karşılayamadıkları için pek özel okul burslarını tercih etmiyorlar. Ayrıca diğer öğrenciler arasındaki sosyal farklılıkları da bu kararda etkili oluyor.

***
Okullar bu kontenjanları maddi durumu biraz iyi olan başarılı öğrencilere, çeşitli oranlarda indirimler yaparak dolduruyor. İşte "indirimin tarihçesi" budur. Zamanla çeşitli hatırlı kişilerin de ricacı olmasıyla bu indirim alıp başını gitmiş, okulun toplam bütçesinin yüzde 10'larını aşmıştır.
Bu durum zaten sıkıntılarla boğuşan özel okullara, her kayıt dönemi yaşanan "indirim avcılığı" problemini de eklemiştir.
Gerçekten hak edenler lütfen alınmasın. Ancak okul okul dolaşıp indirim soran velilerin türediğini de belirtmeliyim. Sanki okullarda tek kriter ücretmiş gibi, eğitime sadece bu açıdan bakılmasını hazmedemiyorum.

***
Aslında bu indirim sözcüğünde farklı bilinçaltılar var: İlk akla geleni, "Bu okulun ücreti bu kadar etmez, indirilmeli" düşüncesidir.
Ki, böyle düşünenler okul borsası olmadıklarını asla unutmamalıdır. Beklenenden yüksek olabilir.
Ama önce "Bu ücretin karşılığında ne alacağız?" denmelidir.
Yani iyice sorup araştırmalısınız. Size uygunsa bedelini ödemelisiniz. Gücünüz yoksa bütçenize uygun olanı seçin. Asla okulları kendi bütçenize uydurmaya çalışmayın. Bu konsepti yozlaştırır.
Gelir düşünce, hedeflenen eğitim standardından taviz vermek zorunda kalınır.

***
İndirim'in diğer gizli anlamı da, "Ücret doğru olabilir, ama ben ayrıcalıklıyım, aynı hizmeti diğerlerinden daha düşük alacağım" düşüncesidir. Bu da öteki öğrencilere haksızlıktır.
Siz bir buzdolabını, otomobili de indirimli mi alıyorsunuz? Ekmeği, giysiyi? Elbette hayır. O halde eğitimi niçin? Özel okullar da birer işletmedir. Gelir-gider dengesiyle çalışır. İstihdam sağlar, vergi öder.
Diğer işletmelerden burs veya indirim istemiyorsunuz da, özel okul işletmesinden niçin isteyebiliyorsunuz?

***
Bir eğitim işletmesinin burs vermesi liberal ekonominin felsefesine aykırıdır. Burs hayır işidir, sosyal sorumluluktur. Hayır kurumları, belediyeler, vakıflar vermelidir. Ayakta durmaya çalışan eğitim işletmeleri buna mecbur edilmemelidir. Dershaneleri bu indirim rekabeti zor duruma sokmuştur. Ekonomik kriz endişesiyle özel okullar da aynı duruma sürüklenmemelidir.
Veliler bütçelerine göre okul seçmeli, kendi bütçelerini okullara dayatmamalıdır